Σήμερα ένας ασωτεύει με τον χειρότερο τρόπο και θεωρείται τέλεια απελευθερωμένος, εξαπατά τον άλλο και τον λένε καπάτσο. Αντίθετα ένας είναι τίμιος στη δουλειά του και τον χαρακτηρίζουν κορόιδο. Συχνά πάλι με κάποια καχυποψία κι επιφύλαξη δέχονται κάποιοι έναν αρκετά ειλικρινή. Οι πιο ευγενείς τους αποδέχονται κάπως συγκαταβατικά. Έχουμε μια πλήρη αντιστροφή των όρων. Μάλλον δεν πάμε καλά. Ε;
Το να είσαι δηλαδή σήμερα τίμιος και ειλικρινής έχει ένα κόστος.
Η ηθική σήμερα κατάντησε μια τρέλα. Το ανώμαλο θεωρείται πλέον ομαλό και το παράλογο λογικό. Έχουμε μία αναστροφή των πάντων. Μία θλίψη και λύπη επικρατεί στα πρόσωπα των πολλών σοβαρών ανθρώπων, που κάποτε γίνεται θυμός και αγανάκτηση. Η συνεχής στενοχώρια, το υπέρμετρο άγχος, η μεγάλη γκρίνια και η πολλή ευαισθησία δεν είναι καλοί για μόνιμοι σύντροφοι της ζωής. Νέοι λένε πως δυσκολεύονται και φοβούνται να ζήσουν μια ολόκληρη ζωή σε έναν τέτοιο άστατο, σκληρό και βίαιο κόσμο.
Σήμερα χαρακτηρίζεται ένας νέος παλαβός που τρέχει υπερβολικά με το μηχανάκι του, που έχει αμφίεση και κόμμωση παράξενη, που ξενυχτά, που αλητεύει. Καθίσαμε ποτέ στοργικά μαζί του να τον ακούσουμε προσεκτικά; Να δούμε γιατί αντιδρά έτσι άσχημα, προκαλεί, φωνάζει και απουσιάζει από το σπίτι; Ένας προβληματικός νέος βλάπτει κυρίως τον εαυτό του ασωτεύοντας, κάνοντας χρήση οινοπνευματωδών ποτών και ναρκωτικών ουσιών. Μήπως θα πρέπει να δούμε όλοι μας με μεγαλύτερη κατανόηση όλους αυτούς τους δυσκολεμένους νέους μας, που στην καρδιά τους δεν είναι αλήτες; Δεν μπορούμε αμέσως όλους να τους χαρακτηρίζουμε τρελούς και αυτόματα να απαλλασσόμεθα πάσης ευθύνης.
Από την άλλη πάλι ένας άνθρωπος μπορεί να οδηγηθεί στην τρέλα, για να μη συνεχώς χολοσκά και ταλαιπωρείται. Έτσι κυκλοφορεί ατημέλητος, ανέμελος, δίχως να ντρέπεται, να φοβάται και να προσποιείται. Κατά κάποιο τρόπο έτσι αισθάνεται ελεύθερος και ευτυχισμένος. Ένας τρελός, εντός ή εκτός εισαγωγικών, είναι αποκρουστικός, ανεπιθύμητος και απόβλητος από την κοινωνία. Η λογική της δεν της επιτρέπει να του αποδώσει ισοτιμία. Ένας αδύναμος, πονεμένος και ανυπεράσπιστος τέτοιος άνθρωπος συχνά καταδιώκεται με διάφορους τρόπους. Ειρωνεύεται, εμπαίζεται, χλευάζεται. Εξευτελίζεται και διώκεται. Δεν υπάρχει γι' αυτόν καμία αξιοπρέπεια και τιμή. Πόση όμως αξιοπρέπεια και εντιμότητα υπάρχει στον αξιότιμο κυνηγό του;
Στην εκκλησία μας έχουμε μια σπάνια κατηγορία αγίων που ονομάζονται διά Χριστόν σαλοί. Δηλαδή ήταν άνθρωποι σοβαροί, συνετοί, ενάρετοι, που επέλεξαν τον δύσκολο τρόπο αγιότητας, να προσποιούνται σαλότητα, για να εμπαίζονται από τους ανθρώπους για τις ανόητες πράξεις τους, για να ταπεινώνονται περισσότερο. Έτσι ένας διά Χριστόν σαλός άγιος αγωνίζεται με την προσποιητή ανοησία του να προβληματίσει τους λογικούς συνανθρώπους του, να πάρουν τη ζωή τους στα σοβαρά, να καταλάβουν γιατί κυρίως ζουν, ποιος είναι ο πραγματικός σκοπός της υπάρξεώς τους και ότι η γνήσια ταπείνωση είναι απαραίτητη για την προσωπική τους αληθινή γαλήνη. Είχαν μία, θα λέγαμε, παράλογη λογική, ακατανόητη για κάθε σοβαροφανή, καθωσπρεπιστή, ηθικιστή και ευσεβιστή.
Η εκκλησία μας, στο μέσον της Σαρακοστής, τοποθετεί το σταυρό του Χριστού προς προσκύνηση και ενίσχυση του αγώνα μας. Ο σταυρός είναι μία μωρία, ένα σκάνδαλο, μία πρόκληση και πρόσκληση. Ο ασπασμός του και η προσκύνησή του σημαίνει την πρόσληψη του μηνύματός του, που δεν είναι άλλο από της αυτοπροαίρετης θυσίας του “εγώ” μας. Ο σταυρός είναι μία μωρία τελικά. Στην εποχή μας υπάρχουν ακόμη μωροί δια Χριστόν, που παραμένουν στη σκιά του σταυρού Του αγόγγυστα, που θυσιάζονται καθημερινά ανιδιοτελώς. Ας τους έχει ο τρελός κόσμος για “τρελούς” και ο Θεός καλά.
Μοναχού, Μωυσή Αγιορείτου.